ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် အသက်ကြီးသူများတွင် ပိုအဖြစ်များပြီး ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ အမျိုးသား 8 ယောက်တွင် 1 ယောက်သည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေရှိပြီး ပထမဦးစွာအသက်အရွယ်မှာ 66 နှစ် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အမျိုးသားများသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏လက္ခဏာများကို လျစ်လျူရှုကာ ပုံမှန်စောင့်ကြည့်မနေသင့်ပါ။ လျင်မြန်စွာသိရှိနိုင်စေရန်၊ အမြန်ကုသရန်နှင့် ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချရန်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအစောပိုင်းအဆင့်ရှိ လူနာအများစုသည် ရောဂါလက္ခဏာမပြပါ။ ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုမှ ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိသည်အထိ ရောဂါရှာဖွေပါ။ သို့သော် အချို့လူနာများတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏ လက္ခဏာများ ၊ 

• ဆီးထဲတွင် သွေးပါခြင်း။
• ဆီးသွားခြင်း သို့မဟုတ် ဆီးလုံးဝမသွားနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ပြဿနာများရှိသည်။ 
• မကြာခဏ ဆီးသွားခြင်း။ 
• ဆီးသွားတဲ့အခါ နာကျင်တာရှိတယ်။
• လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာကမောက်ကမဖြစ်မှု

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ပြန့်ပွားလာပါက ရောဂါလက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် အမျိုးမျိုးသော ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများသို့ ပျံ့နှံ့သွားသော လူနာများတွင် အောက်ပါ လက္ခဏာများ ပြလိမ့်မည်။

• အစားအသောက်ပျက်ခြင်း။ 
• ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် ကျဆင်းသွားသည်။ 
• ရောဂါပြန့်ပွားသော ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများတွင် လက္ခဏာများ ရှိပါသည်။ဥပမာ-အရိုးများသို့ ကူးစက်သွားပါက အရိုးများတွင် နာကျင်လာမည်။ ပြိုကျခြင်း သို့မဟုတ် အရိုးများ ကျိုးခြင်း။ ကင်ဆာသည် ပေါင်ရှိ lymph node များဆီသို့ ပျံ့နှံ့သွားပါက၊ ဥပမာ- ခြေဖဝါးများ ရောင်နေပါက ဆရာဝန်ထံ လာပြနိုင်ပါသည်။ 

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ဘယ်လိုအတည်ပြုပါသလဲ

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေခြင်း။ ပါဝင်သည်။

• သမိုင်းယူခြင်း။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစစ်ဆေးမှု စအိုဆီးကျိတ်စစ်ဆေးခြင်း။
• Pathological prostate biopsy
• PSA (Prostate – Specific Antigen) အဆင့်စစ်ဆေးမှု
• ဓာတ်မှန်ရိုက်စစ်ဆေးခြင်း။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် PSA အဆင့်စစ်ဆေးမှု ဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း။

PSA အဆင့်စစ်ဆေးမှု သည် Prostate – Specific Antigen (PSA) ဟုခေါ်သော ပရိုတင်းကို ဆီးကျိတ်မှထုတ်လုပ်၍ PSA အဆင့်ကို သွေးထဲတွင် အနည်းငယ်သာတွေ့ရှိရသည်။ သို့သော် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဝေဒနာရှင်အများစုသည် ပုံမှန် PSA ထုတ်လုပ်မှုထက် မြင့်မားနေမည်ဖြစ်သည်။သွေးကို ထုတ်ယူသောအခါတွင် PSA အဆင့်မြင့်မားသည်ကို တွေ့ရတတ်သည်။သို့သော် PSA အဆင့်မြင့်မားခြင်းသည် လူတိုင်းတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်သည်ဟု ညွှန်ပြ နေခြင်း မဟုတ်ပေ။ အခြားအခြေအနေများကြောင့် ဖြစ်သော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာလူနာအချို့တွင် ပုံမှန် PSA တန်ဖိုးများ ရှိသော်လည်း ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကိုလည်း တွေ့ရှိနိုင်သည်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် မည်သည့် ဓာတ်ရောင်ခြည်စစ်ဆေးမှုများ ရနိုင်သနည်း။

ဆီးကျိတ်၏ သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ်ဖော်ခြင်း (MRI Prostate)၊ အရိုးဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း (Bone Scan)၊ ကွန်ပြူတာဓာတ်မှန်ရိုက် (Computer Tomography) နှင့် ယခု PET/CT ၊ ဆီးကျိတ်ရှာဖွေရာတွင် တိကျပြီး အာရုံခံနိုင်စွမ်းမြင့်မားသော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရှာဖွေ ဖော်ထုတ်ရန် ဓာတ်ရောင်ခြည်စမ်းသပ်မှုများ၊ ကင်ဆာ။ ထို့ကြောင့် ရောဂါကို လျင်မြန်စွာ တွေ့ရှိနိုင်သည်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ဘယ်လိုကုသမလဲ။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ကုသမှုပုံစံများစွာ အပါအဝင်၊

• အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ခြင်း (Active Surveillance)
• ခွဲစိတ်မှုအား နည်းလမ်း 3 မျိုးဖြင့် ခွဲ ထားသည်။ endoscopic နည်းလမ်းများကို အသုံးပြု၍ ခွဲစိတ်ခြင်း။ စက်ရုပ်အကူအညီဖြင့် ခွဲစိတ်မှု
• ဓာတ်ရောင်ခြည်ဖြင့် ကုသခြင်း (Radiotherapy) သည် ကင်ဆာဆဲလ်များ ကြီးထွားမှုကို တိုက်ရိုက် ဖျက်ဆီးရန် သို့မဟုတ် တားဆီးရန် စွမ်းအင်မြင့် ဓါတ်ရောင်ခြည်ကို အသုံးပြု၍ ကုသခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို နည်းလမ်း ၂ သွယ်ဖြင့် ခန္ဓာကိုယ် ပြင်ပမှ ဓာတ်ရောင်ခြည်ပေးခြင်း (External Beam Radiation Therapy) ကို အသုံးပြု၍ လက်ရှိတွင် ပြင်းထန်မှု ကို အသုံးပြုထားသည်။ modulated irradiation ။ မှန်ကန်သောနေရာ၌ ဆီးကျိတ်နေရာကို ဓာတ်ရောင်ခြည်ပေးနိုင်သည်။ အနီးနားရှိ အင်္ဂါများသည် ဓါတ်ရောင်ခြည်အနည်းငယ်ကို လက်ခံရရှိသည့်နေရာ ကင်ဆာကို ပိုကောင်းအောင် ထိန်းချုပ်နိုင်စေတယ်။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးနည်းတယ်။ နောက်နည်းလမ်းတစ်ခုကတော့ ဆီးကျိတ်ထဲကို implant ကို တိုက်ရိုက်ထည့်သွင်းခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ Brachytherapy
• ဆေးသောက်ခြင်းအပါအဝင် ဟော်မုန်းကုထုံး (Hormonal Therapy) နည်းလမ်းများစွာရှိသည်။ သို့မဟုတ် တက်စတိုစတီရုန်းဆန့်ကျင်ဆေးများ ထိုးဆေး၊ သို့မဟုတ် ဝှေးစေ့ နှစ်ဖက်လုံးကို ဖယ်ရှားရန် ခွဲစိတ်မှု (Bilateral Orchidectomy)
• ရောဂါသည် အမျိုးမျိုးသော ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများသို့ ပျံ့နှံ့သွားပြီး ရောဂါသည် ဟော်မုန်းကုထုံးကို ခံနိုင်ရည်ရှိသောအခါ ဓာတုကုထုံးကို မကြာခဏ အသုံးပြု သည် ။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ပြင်းထန်မှုအရ ဘယ်လိုကုသမလဲ။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ကုသမှုကို ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုအရ ပိုင်းခြားထားသည်။

• ပြင်းထန်မှုနည်းသော အုပ်စုရှိ လူနာများ အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှု သို့မဟုတ် ဓာတ်ရောင်ခြည် တစ်ခုတည်းဖြင့် ကုသနိုင်သည်။
• အလယ်အလတ်ပြင်းထန်မှုအုပ်စုတွင် လူနာများ ၎င်းကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ရန် မဖြစ်နိုင်တော့ပါ။ သင့်လျော်သောကုသမှုမှာ ခွဲစိတ်မှု သို့မဟုတ် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးဖြစ်သည်။ ဟော်မုန်းတွေကိုလည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားပေးပါလိမ့်မယ်။
• ပြင်းထန်မှုအုပ်စုတွင် လူနာများ ကုသမှုတွင် ဓာတ်ရောင်ခြည် သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှု ပါဝင်ပါသည်။ လူနာတိုင်းသည် ဟော်မုန်းကုထုံးကို ခံယူသင့်သည်။ အလွန်အန္တရာယ်များသော အုပ်စုရှိ လူနာများမှ ဟော်မုန်း 2 မျိုး အတူတူ ပေး ဖို့ စဉ်းစား နိုင်ပါတယ်။
• အခြားကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများဆီသို့ ရောဂါပျံ့နှံ့သွားသော လူနာများတွင် ကုသမှုသည် အဓိကအားဖြင့် ဆေးဝါးကုထုံးဖြစ်သည်။

ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကုသရာတွင် ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှု၊ အကျိုးကျေးဇူး၊ ကုသမှု၏ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများအပြင် လူနာ၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအပြင် ကုသမှုခံယူပြီးနောက် လူနာ၏ဘဝအရည်အသွေးပေါ် မူတည်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကုသခြင်း၊ လူနာ၏ဘဝအရည်အသွေးကို တစ်ဖန်ပြန်လည်ရရှိစေရန်အတွက် အထူးကုဆရာဝန်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ဖြစ်သင့်သည်။