အသည်းကင်ဆာ
ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်
လူအများစုယုံကြည်လက်ခံထားသည်မှာ အရက်အလွန်အကျွံသောက်ပါက အသည်းခြောက်ရောဂါ ဖြစ်စေနိုင်ပြီး အချိန်ကြာလာသည်နှင့် အသည်းကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သည် ဟူ၍ဖြစ်သော်လည်း အချိုးသူများအနေနှင့် ရောဂါနှစ်မျိုးအား ရောထွေးနေနိုင်ပါသည်။
ယနေ့အခါ ထိုင်းလူမျိုးများသည် အရင်သောက်သုံးမှုနည်းပါးလာသဖြင့် အသည်းခြောက်ရောဂါဝေဒနာ ခံစားရသူဦးရေလည်း လျော့ကျလာပါသည်။ သို့ရာတွင် အသည်းကင်ဆာရောဂါသည် အရက်သောက်ခြင်းတစ်ခုထဲကြောင့် ဖြစ်ပေါ်ခြင်းမဟုတ်ပဲ နေ့စဉ်စားသုံးနေသော စားသောက်မှုပုံစံသည်လည်း အသည်းကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်စေနိုင်သည့် အဓိကအကြောင်းအရင်းတစ်ခု အနေနှင့် ပါဝင်ဆက်နွယ်နေပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် အရက်ပါဝင်သော အစားအစာများ အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းသည်လည်း အသည်းခြောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အသည်းကင်ဆာရောဂါကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။
သို့ရာတွင် အသည်းကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်ပေါ်ရခြင်း၏ အဓိက အကြောင်းအရင်းများမှာ အသည်းရောင် B ပိုးနှင့် C ပိုးတို့ ကူးစက်ခံရခြင်းကြောင့်(B ပိုးကြောင့် ပို၍အဖြစ်များ) ဖြစ်ပါသည်။ အများအားဖြင့် ၎င်းရောဂါပိုးများသည် သန္ဓေသားဘဝတွင် ရောဂါကူးစက်ခံထားရသောမိခင်မှကလေးသို့ ကူးစက်ပြီး မွေးရာပါရောဂါပိုးကူးစက်ခံရခြင်းကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ လင်မယား အချင်းချင်းကူးစက်ခြင်းကြောင့်သော်လည်းကောင်း ဖြစ်လေ့ရှိပါသည်။ မွေးရာပါသံဓာတ်ပမာဏများသောရောဂါ (Hemochromatosis) သည် အသည်းတစ်ရှူးများကို ဒဏ်ရ,ဖြစ်စေနိုင်ပြီး အသည်း ပျက်စီးခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ အသည်းကင်ဆာသည် အဝလွန်ခြင်းနှင့် အသည်းအဆီဖုံးခြင်းတို့နှင့်လည်း ဆက်နွယ်မှု ရှိနိုင်ပါသည်။
အသည်းရောင် B ပိုးနှင့် C ပိုးတို့သည် ခုခံအားကျဆင်းမှုကူးစက်ရောဂါ (AIDS) နှင့် ကူးစက်မှုနည်းလမ်းဆင်တူပြီး ၎င်းထက် ပို၍ ကူးစက်ရန် လွယ်ကူပါသည်။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး ကူးစက်ခံရပြီးနောက် သွေးထဲသို့ ရောက်ရှိလာသည်နှင့် သွေးလည်ပတ်မှုလမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် အသည်းဆီသို့ရောက်ရှိသွားပါသည်။ ထိုသို့ရောက်ရှိသွားပြီးနောက် ကူးစက်ခံရသူ၏ကိုယ်ခံအားပေါ်မူတည်ပြီး အသည်းရောင်ခြင်းကို ခံစားရခြင်း/မခံစားရခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ (www.loveliver.net တွင် ကွဲပြားမှုအကြောင်းအရင်းတို့အား လေ့လာနိုင်ပါသည်။) အချို့လူများအတွက်မူ နာတာရှည်အသည်းရောင်ခြင်းအထိ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပြီး ၁၀ နှစ်မှ ၂၀ နှစ်ထိ ကြာမြင့်လာသောအခါ အသည်းခြောက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ကင်ဆာဆဲလ်များ ပေါက်ဖွားလာနိုင်သည့် အန္တရာယ်ရှိပါသည်။
အသည်းအဆီဖုံးခြင်း ခံစားနေရသောလူနာများ၊ အထူးသဖြင့် ဆီးချိုရောဂါရှိနေပါက အသည်းခြောက်နိုင်သည့် အလားအလာရှိပါသည်။ ထိုလူနာများသည် သက်ဆိုင်ရာဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်၍ အာထရာဆောင်းဓာတ်မှန်အပါအဝင် အသည်းကင်ဆာရောဂါအတွက် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုများကိုလည်း ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။
အသည်းရောင်ခြင်းသည် အသည်းခြောက်ခြင်းနှင့် အသည်းကင်ဆာရောဂါတို့ကို ဖြစ်စေသည့် အဓိကအကြောင်းအရင်းတစ်ခုဖြစ်သည့်အလျောက် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် လူထုကလည်း ၎င်းကို ပို၍အလေးထားကြပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့် အသည်းရောင်ရောဂါအတွက် သွေးစစ်မှုများကို ပို၍စစ်ဆေးလေ့ရှိကြပြီး အသည်းရောင် B ပိုး ကာကွယ်ဆေးကိုလည်း ပို၍ထိုးနှံကြပါသည်။ ထို့အပြင်ယခုအခါ ကုသမှုအတွက်လည်း သောက်ဆေးများအလွယ်တကူရရှိနိုင်ပါပြီ။
အသည်းရောင်ခြင်း သို့မဟုတ် အသည်းခြောက်ခြင်းရောဂါများအတွက် စစ်ဆေးရာတွင် အသည်းကင်ဆာရောဂါအတွက် စစ်ဆေးမှုများကိုလည်း တစ်ပါတည်း လုပ်ဆောင်ရန် ဆရာဝန်များမှ ညွှန်ကြားလေ့ရှိပါသည်။ ထိုသို့စစ်ဆေးခြင်းဖြင့် အသည်းကင်ဆာရောဂါကို စောစီးစွာတွေ့ရှိခဲ့ပါက ထိရောက်စွာကုသမှုပေးနိုင်ပြီး ရောဂါပျောက်ကင်းနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းလည်း ပိုများစေနိုင်သည့်အတွက် လွန်စွာအရေးပါပါသည်။
ပုံမှန်မဟုတ်သော အလုံးအကျိတ်တစ်ခုသည် အချိန်အတန်ကြာရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းမရှိပဲ ကြီးထွားလာပါက ၎င်းအကျိတ်မှ နာကျင်ခြင်း၊ ဝမ်းဗိုက်ညာဖက်အပေါ်ပိုင်း တင်းကြပ်ခြင်း၊ အစာစားချင်စိတ်လျော့ကျခြင်းနှင့် ကိုယ်အလေးချိန် သိသိသာသာကျဆင်းခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ အခြားရောဂါလက္ခဏာများမှာ အစာမကြေဖြစ်ခြင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်းနှင့် ပြန်ရည်ကျိတ်များကြီးထွားခြင်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။ ဤရောဂါလက္ခဏာများသည် အသည်းကင်ဆာမဟုတ်ပဲ အသည်းခြောက်ခြင်းကိုသာ ကိုယ်စားပြုသည့် လက္ခဏာများဖြစ်သည်ကို သတိပြုပါ။
ကင်ဆာရောဂါအတွက် အကောင်းဆုံးကုသမှုနည်းလမ်းမှာ စောစီးစွာရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ကာကွယ်ခြင်းဖြစ်ပြီး အသည်းရောင်ခြင်းအတွက် စိုးရိမ်ရသူတိုင်းသည် သင့်တင့်လျောက်ပတ်သော ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုကို ခံယူရန်လိုအပ်ပါသည်။
ရှိမရှိ စစ်ဆေးခြင်း
အသည်းကင်ဆာရောဂါအား သတ်မှတ်ရန် ရောဂါဖြစ်စေသည့် အန္တရာယ်အချက်များဖြစ်သော နာတာရှည်အသည်းရောင် B ပိုးနှင့် C ပိုး ကူးစက်ခံရခြင်း၊ မိသားစုဝင်ထဲတွင် အသည်းကင်ဆာဖြစ်ဖူးသည့်ရာဇဝင်ရှိခြင်း၊ အလုံးအကျိတ်များခန္ဓာကိုယ်တွင်စမ်းမိခြင်း၊ သွေးစစ်ချက်အဖြေများ ပုံမှန်မဟုတ်ခြင်း စသည့်အချက်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရပါသည်။
ကနဦးစစ်ဆေးခြင်း
အသည်းကင်ဆာရောဂါအတွက် ကနဦးစစ်ဆေးမှုမှာ ဝမ်းဗိုက်အာထရာဆောင်း ဓာတ်မှန်ရိုက်၍ အသည်းအား အဓိကစစ်ဆေးခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အာထရာဆောင်းဓာတ်မှန်သည် အသံလှိုင်းများကို အသုံးပြု၍ ပုံရိပ်များထုတ်ပေးသည့် စက်ကိရိယာဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေးအားထိခိုက်စေနိုင်သည့် အန္တရာယ်လုံးဝမရှိပါ။ သွေးဖောက်စစ်ဆေးခြင်းဖြင့်လည်း ပုံမှန်မဟုတ်သည့် အခြေအနေများအား ခြေရာခံနိုင်ပါသည်။ ဥပမာ – သွေးတွင်း AFP (Alphafetoprotein) ပမာဏစစ်ဆေးခြင်းသည် အသည်းကင်ဆာရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးမှု ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းတွင် အသုံးဝင်ပါသည်။ ကနဦးကင်ဆာရောဂါ စစ်ဆေးခြင်းအား တစ်နှစ်လျှင်နှစ်ကြိမ်ပြုလုပ်ရန် အကြံပြုထားပါသည်။
ရောဂါအမည်
အာထရာဆောင်းဓာတ်မှန်နှင့် AFP ပမာဏ သွေးဖောက်စစ်ဆေးမှု ပြီးနောက်တွင် ထပ်မံ၍ရောဂါရှာဖွေသည့်နည်းလမ်းများမှာ ကွန်ပြူတာဓာတ်မှန် (CT scan) နှင့် သံလိုက်ဓာတ်မှန် (MRI) တိုဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းဓာတ်မှန်ပုံရိပ်များတွင် အကျိတ်နှင့်အနီးတဝိုက်ရှိ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများ၏ အရွယ်အစား၊ ပုံသဏ္ဍာန်၊ တည်နေရာ၊ ပျံ့နှံ့မှုနှင့် သွေးစီးဆင်းမှုအခြေအနေတို့ကို ထင်ရှားစွာ မြင်နိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ၎င်းတို့သည် အဓိကအရေးပါသော ကင်ဆာရောဂါ၏ ပြန်ရည်ကျိတ်၊ အဒရီနယ်ဂလင်း၊ အဆုတ် နှင့် အရိုးတို့အား ပျံ့နှံ့မှုအား ဖော်ပြနိုင်ပါသည်။ လိုအပ်ပါက သင်၏ဆရာဝန်မှ အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ အဆုတ်ဓာတ်မှန်နှင့် အရိုးဓာတ်မှန် (bone scan) တို့အားလည်း စစ်ဆေးရန် ညွှန်ကြားနိုင်ပါသည်။ ထို့နောက် ကင်ဆာရောဂါကို ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိသေချာသည့် အဖြေအားပေးနိုင်သည့် အသားစယူစစ်ဆေးခြင်းကို ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
ကုသမှု
ခွဲစိတ်ကုသမှု
ကင်ဆာရောဂါအတွက် လူနာတစ်ယောက်ချင်းစီ၏ အခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး ကုသမှုနည်းလမ်းများစွာရှိပါသည်။ အသည်းကင်ဆာအား အဓိကဖြစ်စေသော အကြောင်းအရင်းမှာ အသည်းခြောက်ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် ကုသမှုပိုင်းတွင် အသည်းခြောက်ခြင်း၏ပြင်းထန်မှုကို တိုင်းတာခြင်းသည်လည်း အရေးပါသော အချက်တစ်ချက် ဖြစ်ပါသည်။ အသည်းခြောက်ခြင်းကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်မှ အစာအာဟာရကောင်းစွာမရရှိသဖြင့် အားနည်းခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားကျဆင်းခြင်း၊ သွေးခဲခြင်း ပြဿနာများ၊ ဝမ်းဗိုက်ဖောင်းလာခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများ သွေးထွက်ခြင်း အစရှိသော ရောဂါလက္ခဏာများ ခံစားရနိုင်ပါသည်။ ဤအချက်ကြောင့် ခွဲစိတ်ကုသ၍ ပျောက်ကင်းနိုင်မှုနှုန်းမှာလည်း လူနာအားလုံး၏ ၁၀ % မှ ၂၀ % အထိသာရှိပါသည်။
ခွဲစိတ်ကုသရန် သင့်လျော်သောလူနာများမှာ – အသည်းခြောက်ခြင်းရောဂါမရှိသော လူနာများ၊ အကျိတ်၏အရွယ်အစား လွန်စွာမကြီးသေးသော လူနာများ၊ သည်းခြေလမ်းကြောင်းနှင့် သွေးကြောများတွင် ပိတ်ဆို့မှုမရှိသူများနှင့် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများသို့ ကင်ဆာရောဂါပျံ့နှံ့မှုမရှိသေးသူများ ဖြစ်ကြပါသည်။ ခွဲစိတ်ကုသရာတွင် အသုံးပြုရသော မေ့ဆေးများ၊ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ပြန်လည်သန်စွမ်းရေး၊ အခြားရောဂါအခံများ၊ ခွဲစိတ်ရန်ကုန်ကျစရိတ်နှင့် ကင်ဆာခွဲစိတ်အထူးကုသမားတော်ကြီးများ၏ အတွေ့အကြုံနှင့် ကျွမ်းကျင်မှု အစရှိသည့် အချက်များအား ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန်လိုအပ်ပါသည်။
ရေဒီယိုအသံလှိုင်းသုံး၍ အပူပေးကုသခြင်း (RF Ablation)
ယနေ့အခါ ထိုင်းလူမျိုးများအတွက် အသည်းကင်ဆာနှင့် အဆုတ်ကင်ဆာရောဂါတို့သည် အဓိကအဖြစ်များသော ရောဂါများ ဖြစ်ကြပါသည် (အခြားကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများတွင် ဖြစ်သော ကင်ဆာရောဂါမှ အသည်းနှင့်အဆုတ် သို့ ပျံ့နှံ့သော ကင်ဆာရောဂါအမျိုးအစားများကို မဆိုလိုပါ)။ ခွဲစိတ်ကုသရန်သင့်လျော်သောလူနာများမှာ လူနည်းစုသာဖြစ်ပါသည်။ ခွဲစိတ်ကုသရန်မသင့်လျော်သူများမှာ အောင်မြင်စွာခွဲစိတ်ကုသနိုင်သော အချိန်အား ကျော်လွန်သွားခြင်းနှင့် လူနာ၏အခြေအနေအရ ခွဲစိတ်ရန်မသင့်လျော်တော့သောကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ကံအားလျော်စွာ လွန်ခဲ့သောနှစ်၂၀ အတွင်း ကင်ဆာရောဂါကုသမှုတွင် ဆေးပညာအရ သိသိသာသာတိုးတက်လာပါပြီ။ ၎င်းတို့တွင် RF ablation၊ ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်း (chemotherapy)၊ နှင့် သောက်ဆေးတို့ ပါဝင်ပါသည်။ လွန်ခဲ့သော ၅ နှစ်အတွင်း ခွဲစိတ်ကုသရန်မလိုအပ်ပဲ ခွဲစိတ်ကုသမှုနှင့်တူညီသော အကျိုးဆက်များရရှိနိုင်အောင် ကြိုးစားလာကြပါသည်။ ၎င်းတို့တွင် ဓာတ်မှန်နှင့် အာထရာဆောင်းဓာတ်မှန်တို့၏ အကူအညီဖြင့် ကုသမှုပေးသော brachytherapy ကုသမှုနည်းလမ်းလည်းပါဝင်ပါသည်။ အထူးပြုလုပ်ထားသော စက်ပစ္စည်းအား ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း သင့်လျော်သောနေရာသို့ရောက်အောင် ထည့်သွင်းပြီးနောက် ဆရာဝန်မှ RF ablation ကဲ့သို့သော ကုသမှုနည်းလမ်းများအသုံးပြု၍ ကုသမှုပေးပါမည်။
RF ablation သည် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်နှင့် အပူစွမ်းအင်ကိုအသုံးပြု၍ ကင်ဆာဆဲလ်မှားအား ဖျက်ဆီးပစ်သော ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာအသေးငယ်ဆုံးဖြင့် ကုသသည့်နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ကင်ဆာရောဂါအတွက် RF ablation ကုသမှုပြုလုပ်နေစဉ်တွင် သင်၏ခန္ဓာကိုယ်ထဲသို့ သေးငယ်သောအပ်တစ်ချောင်းကို အသားပေါ်မှတစ်ဆင့်သော်လည်းကောင်း၊ ဓားရာငယ်တစ်ခုပေး၍သော်လည်းကောင်း ဓာတ်မှန်နည်းပညာ၏အကူအညီဖြင့် ကင်ဆာရောဂါရှိသော တစ်ရှူးထိရောက်အောင် ထည့်သွင်းပါမည်။ ကြိမ်နှုန်းမြင့်စွမ်းအင်ရှိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလှိုင်းများအား အပ်ငယ်တစ်လျှောက်ထုတ်လွှတ်လိုက်ပြီးနောက် တစ်ရှူးနှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အား အပူပေး၍ အနီးတစ်ဝိုက်ရှိဆဲလ်များကို သေဆုံးပျက်စီးစေပါသည်။ RF ablation သည် အသည်း၌ဖြစ်သောအကျိတ်များအတွက် ၄ စင်တီမီတာထက်သေးသောအကျိတ်များကို တစ်ကြိမ်လျှင် ၄လုံးအထိချေဖျက်ရန် အသုံးပြုနိုင်ပြီး အဆုတ်အတွင်းရှိ ၃ စင်တီမီတာထက် သေးငယ်သော အကျိတ်များအတွက်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ကျောက်ကပ်၊ ဟော်မုန်းဂလင်းများနှင့် အရိုးတို့တွင်ဖြစ်ပေါ်သော အကျိတ်များအတွက် ခွဲစိတ်ရန်မသင့်လျော်သော အခြေအနေများတွင်လည်း RF ablation ကုသမှုနည်းလမ်းအား အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။
RF ablation ကုသမှု၏ အကျိုးကျေးဇူးများမှာ –
- ခွဲစိတ်မှုနှင့် မေ့ဆေးအန္တရာယ်အား ရှောင်ရှားနိုင်ခြင်း
- ခွဲစိတ်ဒဏ်ရာအသေးငယ်ဆုံးဖြစ်သဖြင့် သေးငယ်သောခွဲစိတ်ဒဏ်ရာများသာ ကျန်ရှိခြင်း
- လူနာများအတွက် ဆေးရုံတက်ရန် ၁ ရက်မှ ၂ ရက်သာ လိုအပ်ပြီးနေ့တဓူဝလုပ်ငန်းများအား ချက်ချင်းပြန်လည် လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း
- ခွဲစိတ်ကုသမှုနှင့်ယှဉ်လျှင် နောက်ဆက်တွဲဘေးထွက်ဆိုးကျိုးပို၍ နည်းခြင်း
- အထူးသဖြင့် အသည်းရှိအကျိတ်များအတွက် သွေးအလွန်အကျွံထွက်ခြင်း နှင့် သက်ဆိုင်သောတစ်ရှူးများပျက်စီးခြင်း အန္တရာယ်ကို ပို၍လျော့နည်းစေခြင်း
- သွေးထွက်နိုင်သည့်အန္တရာယ်မှာ ၃ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပြီး အများစုမှာ ကုသမှုခံယူရန်မလိုအပ်ပဲ ပြန်လည် ရပ်တန့်သွားလေ့ရှိပါသည်။
- အများစုမှာ တစ်ကြိမ်သာပြုလုပ်ရန်လိုအပ်လေ့ရှိပြီး အချို့လူနာများတွင်မူ တစ်ကြိမ်ထက်ပို၍ ကုသမှုခဲယူရန်လိုအပ်နိုင်ပါသည်။
- RF ablation သည် အသည်းကင်ဆာနှင့် အဆုတ်ကင်ဆာတို့၏ ကုသမှုတွင် အဓိကအသုံးဝင်ပါသည်။
အသည်းအကျိတ်နှင့် အသည်းကင်ဆာရောဂါအတွက် ခွဲစိတ်ကုသမှုနည်းလမ်းတွင် နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်များဖြစ်သည့် အသည်းခြောက်ခြင်းနှင့် အသည်းရောင်ခြင်းတို့ဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် အောင်မြင်ရန်ခက်ခဲနိုင်ပါသည်။ ပိုမို၍ထိရောက်သော ကုသမှုနည်းလမ်းများမှာ သွေးကြောမှတဆင့် ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ခွဲစိတ်ကုသ၍မရသော ၄ စင်တီမီတာနှင့် ၅ စင်တီမီတာအောက် သေးငယ်သောအကျိတ်များအတွက် RF ablation ကုသမှုနည်းဖြင့် ကုသလျက်ရှိပါသည်။
RF ablation ကုသမှုသည် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ သေးငယ်သော အပ်ငယ်တစ်ချောင်းအား အသားပေါ်မှတစ်ဆင့် ဓာတ်မှန်နည်းပညာ၏အကူအညီဖြင့် အသည်းရှိအကျိတ်ဆီသို့ရောက်အောင် ထည့်သွင်းပါသည်။ ထို့နောက် ကြိမ်နှုန်းမြင့်စွမ်းအင်ရှိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလှိုင်းများအား အပ်ငယ်တစ်လျှောက် ထုတ်လွှတ်လိုက်ပြီး ကင်ဆာဆဲလ်များအား အပူပေး၍ ပျက်စီးသေဆုံးစေပါသည်။ ကုသမှုသည် ၁၀၀`C အပူချိန်ဖြင့် ခန့်မှန်းချေ ၂၀ မိနစ်မှ ၄၀ မိနစ် အထိ ကြာမြင့်နိုင်ပါသည် (အကျိတ်အရည်အတွက်နှင့် အရွယ်အစားပေါ်မူတည်သည်)။ RF ablation ၏အားသာချက်မှာ ခွဲစိတ်ကုသရန်မလိုအပ်ခြင်းနှင့် မေဆေးနှင့် ထုံဆေးအနည်းငယ်သာ အသုံးပြုရန် လိုအပ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့အခါ ဤကုသမှုနည်းလမ်းကို အသည်းကင်ဆာနှင့် အဆုတ်နှင့်အသည်းတို့အား ပျံ့နှံ့နေသော ကင်ဆာရောဂါများအား ကုသရန် အသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။ Wattanosoth ဆေးရုံကြီးတွင် RFA ကုသမှုကို သက်ဆိုင်ရာ ဓာတ်မှန်အထူးကုဆရာဝန်များ၊ ကင်ဆာအထူးကုသမားတော်များ၊ အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ သမားတော်ကြီးများမှ ကုသမှုပေးလျက်ရှိပါသည်။
ပြွန်ပိုက်အသုံးပြု၍ သွေးလွှတ်ကြောမှတစ်ဆင့် ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်း (TACE)
၄ စင်တီမီတာမှ ၅ စင်တီမီတာအောက် သေးငယ်သောအကျိတ်များအတွက် အကျိတ်များအတွက် ၁၀ % မှ ၂၀ % သောလူနာများတွက် ခွဲစိတ်ကုသမှုသည် အသုံးဝင်နိုင်ပါသည်။ အကယ်၍ ခွဲစိတ်ကုသမှုနှင့် RF ablation ကုသမှုနည်းလမ်း ၂ မျိုးလုံးနှင့် မသင့်လျော်သော အခြေအနေများတွင် TOCE အားရွေးချယ်နိုင်ပါသည်။ TOCE ဆိုသည်မှာ ပလပ်စတစ်ပြွန်ပိုက်အသုံးပြု၍ သွေးလွှတ်ကြောမှတစ်ဆင့် ကင်ဆာဆေးသွင်းကုသခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
လမ်းညွှန်ချက်များ (ပြင်ဆင်မှုများ)
လူနာများသည် အသည်းလုပ်ဆောင်ချက်နှင့် သွေးခဲနှုန်းစစ်ဆေးရန် သွေးမဖောက်ခင် ၄ နာရီ အစာဖြတ်ထားရန်လိုအပ်ပါသည်။ ကုသမှုပြုလုပ်နေစဉ်အတွင်း လူနာအား သွေးကြောပြွန်ပိုက်မှတစ်ဆင့် အိပ်ဆေးနှင့် ပိုးသတ်ဆေးများ ထိုးသွင်းနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆေးဓာတ်မတည့်မှု ဖြစ်ဖူးသည့် ရာဇဝင်ရှိပါက ဆရာဝန်နှင့် ဆေးဝန်ထမ်းများအား ကြိုတင် အကြောင်းကြားထားရန်လိုအပ်ပါသည်။ ကုသမှုသည် ပုံမှန်အားဖြင့် နာကျင်မှုမရှိနိုင်သည့်အတွက် မေ့ဆေးပေးရန်မလိုအပ်ပါ။ သို့ရာတွင် အချိုးလူနာများသည် အနာသက်သာစေရန် အကိုက်အခဲသက်သာစေရန် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးနှင့် အိပ်ဆေးတို့အား တောင်းဆိုနိုင်ပါသည်။
ကုသမှုနည်းလမ်း
လူနာအား သွေးကြောဓာတ်မှန်ရိုက်ရန် ပိုးသတ်ထားသော စမ်းသပ်ခန်းသို့ ပို့ဆောင်ပါမည်။ ထို့နောက် ဆရာဝန်မှ အရွယ်အစား၂ မီလီမီတာအောက်ရှိ သေးငယ်သောပြွန်ပိုက်ငယ်အား အသုံးပြု၍ လူနာ၏ညာဖက်ပေါင်ခြံနေရာသို့ ထုံဆေးထိုးသွင်းပါမည်။ သွေးကြောဓာတ်မှန်အား အသုံးပြု၍ ပြွန်ပိုက်ငယ်အား အသည်းရှိသွေးကြောများသို့ရောက်အောင် ထည့်သွင်းပါမည်။ ထို့နောက် အသည်း၌ရှိနေသော အကျိတ်၏ အရွယ်အစားအား သေးငယ်စေရန် အထူးပြုလုပ်ထားသော ပစ္စည်းအား ပြွန်ပိုက်မှတစ်ဆင့် ထိုးသွင်းပါမည်။ ပြီးနောက်တွင် ထိုအကျိတ်အား သွေးထောက်ပံ့နေသော သွေးပမာဏ (အာဟာရနှင့် အောက်ဆီဂျင်) အား လျော့ကျစေရန် သွေးခဲကာကွယ်ဆေးများ ထိုးသွင်းပါမည်။ ထို့နောက် ပြွန်ပိုက်ငယ်အား ပြန်လည်ထုတ်ယူပြီး ပြွန်ပိုက်ထိုးသွင်းသော ဒဏ်ရာရှိရာနေရာကို ၁၀ မိနစ်ခန့် ဖိအားပေး၍ ဖိထားရပါသည်။ ဒဏ်ရာမှာ လွန်စွာသေးငယ်သဖြင့် ခွဲစိတ်ချုပ်ရိုးဖြင့် ချုပ်ရန် မလိုအပ်ပါ။
ကုသမှုပြုလုပ်ပြီးနောက်လမ်းညွှန်ချက်များ
ကုသမှုပြီးနောက် ၆ နာရီအကြာအထိ လူနာအား အိပ်ရာပေါ်တွင်လှဲအိပ်နေစေပြီး ပြွန်ပိုက်ထည့်သွင်းထားသည့် ခြေထောက်အားဆန့်ထားရန်လိုပါသည်။ လူနာများသည် မူးမော် အော့အန်ခြင်းမရှိပါက ပုံမှန်အတိုင်း စားသောက်နိုင်ပါသည်။ ဤ ၆ နာရီအတွင်း ဆီးနှင့်ဝမ်းသွားခြင်းတို့ကို အိပ်ရာပေါ်တွင်သာ ပြုလုပ်ရပါသည်။ ကုသမှုပြီးနောက်တစ်ရက်တွင် သူနာပြုဆရာမမှ ပတ်တီးများအား အသစ်လဲလှယ်ပါမည်။ ပြွန်ပိုက်ထည့်သွင်းသောနေရာ (သို့မဟုတ်) ဝမ်းဗိုက်တတို့တွင် နာကျင်မှုခံစားရပါက သူနာပြုဆရာမအား အကြောင်းကြားပါ။ အချို့သောလူနာများတွင် မူးဝေခြင်းခံစားရနိုင်ပြီး သောက်ဆေးဖြင့် သက်သာနိုင်ပါသည်။
ကုသမှု၏ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ
ဤကုသမှုနည်းလမ်းသည် အတန်အသင့် ဘေးဥပါဒ်နည်းပါးပြီး နောက်ဆက်တွဲဆိုကျိုးလည်း လွန်စွာနည်းပါသည်။ ၄၀ % သောလူနာများတွင် ဝမ်းဗိုက်အနည်းငယ်တောင့်တင်းခြင်း ခံစားရတတ်ပြီး ပြွန်ပိုက်ထည့်သွင်းသည့်နေရာလည်း အနည်းငယ် ရောင်ရမ်းနေနိုင်ပါသည်။ သို့ရာတွင် ထိုဝေဒနာအများစုမှာ တစ်ပါတ်အတွင်းသက်သာသွားလေ့ရှိပါသည်။
ကုသမှုပြုလုပ်ရန်လိုအပ်သည့် အကြိမ်အရေအတွက်
ပျမ်းမျှလူနာတစ်ဦးလျှင် ကုသမှု ၂ ကြိမ် တစ်လခြား၍ ခံယူရပါသည်။ ဒုတိယအကြိမ်မြောက်တွင် RF ablation ကုသမှု ထပ်မံလိုအပ်ခြင်းရှိမရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် ဓာတ်မှန်ရိုက်စစ်ဆေးပါမည်။
ရေဒီယိုသတ္တိကြွပစ္စည်းထည့်သွင်းကုသခြင်း
ရေဒီယိုသတ္တိကြွပစ္စည်းထည့်သွင်းကုသခြင်း နည်းပညာသည် အသည်းရှိသွေးပြန်ကြောများထဲသို့ ပျံ့နှံ့သော အသည်းကင်ဆာရောဂါအား ကုသရန် နောက်ဆုံးပေါ်နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ၎င်း၏ကုသမှုပုံစံမှာ TOCE သို့မဟုတ် TACE နှင့် အလား သဏ္ဍာန်တူပြီး ပြွန်ပိုက်ငယ်အသုံးပြု၍ အသည်းအတွင်းရှိအကျိတ်ဆီသို့ ရေဒီယိုသတ္တိကြွဆေးပစ္စည်းဖြစ်သော Yttrium အားထိုးသွင်းခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် နာရီအနည်းငယ်အတွင်း ခန္ဓာကိုယ်ထဲသို့ ပျော်ဝင်သွားပြီး လုံးဝကုန်ဆုံးသွားပါသည်။
ရေဒီယိုသတ္တိကြွပစ္စည်းထည့်သွင်းကုသခြင်း သို့မဟုတ် SIRT (Selective Internal Radiation Therapy) သည် ပြည်ပနိုင်ငံမှ တင်သွင်းရသော ဆေးဝါးများနှင့် စက်ပစ္စည်းများအား အသုံးပြုရသည့် ကုသမှုဖြစ်သဖြင့် အတန်အသင့် ကုန်ကျစရိတ်များပြားသော ကုသမှုတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် ဤကုသမှုနည်းပညာသည် ဆေးထိုးသွင်းခြင်းနှင့် ဘေးထွက်ဆိုကျိုးတို့တွင် TOCE ထက်ပိုမိုရှုပ်ထွေးနက်နဲပါသည်။ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမှာ ကုသမှုခံယူပြီး ၁ ရက်မှ ၂ ရက်အတွင်း ဗိုက်နာခြင်း၊ မူးမော်ခြင်း၊ အန်ခြင်း တို့ဖြစ်ပါသည်။ TOCE နှင့် ကုသမှုရလာဒ်များ အလားသဏ္ဍာန်တူသော်လည်း ဤကုသမှုနည်းလမ်းသည် အသည်းရှိသွေးပြန်ကြောများသို့ ပျံ့နှံ့ပြီးသော ကင်ဆာရောဂါအတွက် ပိုမိုသင့်လျော်ပါသည်။
စာရေးသူ
Dr. Komgrit Tanisaro
ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ပုံရိပ်ဖော်နည်းပညာဖြင့် ရောဂါရှာဖွေကုသခြင်းဆိုင်ရာ အထူးကုသမားတော်