သွေးကင်ဆာ
အချက်အလက်
သွေးကင်ဆာသည် သွေးဖြူဥများ မူလပုံစံမဟုတ်သည့် ဆဲလ်များအဖြစ်သို့ ပြန့်ပွားသွားသောအခါတွင် ဖြစ်ပေါ်သည်။
ဤသွေးကင်ဆာဆဲလ်များသည် ပုံမှန်ရိုးတွင်းခြင်ဆီတစ်ရှူးနှင့် သွေးဆဲလ်များကို အစားထိုးလိုက်ခြင်းဖြင့် သွေးအားနည်းခြင်း၊ သွေးမွှားဥနည်းခြင်း နှင့် သွေးဖြူဥနည်းခြင်းကို ဖြစ်စေပါသည်။ သွေးကင်ဆာသည် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ အကြောင်းရင်းများနှင့် ဆက်စပ်မှုမရှိသော်လည်း ရောဂါ၏ အမှန်တကယ်အကြောင်းရင်းကို မသိရှိပါ။ ထို့ကြောင့် ကာကွယ်နိုင်ရန် ခက်ခဲပါသည်။ ထိုရောဂါသည် ရိုးတွင်းခြင်ဆီနှင့် သွေးကို ထိခိုက်စေသောကြောင့် ၎င်းသည် သွေးနီဥများ၊ သွေးဖြူဥများနှင့် သွေးမွှားဥဆဲလ်များ ပုံမှန်ကျန်းမာသော ဆဲလ်လာဖြစ်ခြင်းကို တားဆီးပါသည်။
ရောဂါလက္ခဏာများ
ရောဂါလက္ခဏာများမှာ သွေးအားနည်းခြင်း၊ ပိုးဝင်ခြင်း၊ ပွန်းပဲ့လွယ်ခြင်းနှင့် သွေးထွက်ခြင်း တို့ဖြစ်သည်။ အခြားလက္ခဏာများဖြစ်သည့် ဖြူဖျော့ခြင်း၊ နုံးချိခြင်း၊ ဖျားခြင်း၊ မောပန်းခြင်း၊ ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်း၊ နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း နှင့် ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်းတို့ ခံစားရနိုင်ပါသည်။
ဤကဲ့သို့သောရောဂါလက္ခဏာများသည်သွေးအားနည်းရောဂါနှင့် ဇီဝဖြစ်စဉ်မြန်သည့်အတွက်ကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။ သွေးကင်ဆာကို အစောပိုင်းအဆင့်တွင် ကုသရန် ပျက်ကွက်ပါက ပုံမှန်မဟုတ်သောဆဲလ်များ တိုးပွားလာစေနိုင်ပြီး ကူးစက်ရောဂါများ ထိတွေ့ခံရနိုင်ခြင်းနှင့် သွေးအလွန်အကျွံထွက်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ မှန်ကန်သောကုသမှုမခံယူပါက သွေးကင်ဆာလူနာများသည် ခြောက်လအတွင်း အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်ပါသည်။ သို့သော်လည်း နောက်ဆုံးပေါ် ပင်မဆဲလ် အစားထိုးကုသမှု (Hematopoietic Stem Cell Transplantation – HSCT) သည် သွေးကင်ဆာဝေဒနာရှင်များအတွက် ပြီးပြည့်စုံသော ကုသနည်းကို ပေးဆောင်ပါသည်။
ကုသမှု
ဘန်ကောက်ကင်ဆာဆေးရုံကြီး၏ သွေးရောဂါဌာနမှ Director, Prof. Dr. Surapol Issaragrisil က HSCT သည် သွေးကင်ဆာဝေဒနာရှင်များအား ကုသရာတွင် ထိရောက်သောနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ရှင်းပြခဲ့ပါသည်။ ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးနောက် လူနာများသည် ပထမအကြိမ်ကုသမှုအဖြစ် ပထမသုံးပတ်မှ လေးပတ်အတွင်း ရောဂါလက္ခာသက်သာရန် ကင်ဆာဆေးသွင်းကုထုံးကို ခံယူကြပါသည်။
၎င်းသည် သွေးကင်ဆာဆဲလ်အများစုကို ပျက်စီးစေပြီး ရောဂါလက္ခဏာများကို ရပ်တန့်ရန်နှင့် သွေးဆဲလ်များကို ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖြစ်စေပါသည်။ ဤကုထုံး၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ သွေးဆဲလ်များ ပုံမှန်အတိုင်းပြန်ဖြစ်စေပြီး ရိုးတွင်းခြင်ဆီနမူနာကို အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့် စစ်ဆေးသောအခါတွင် သွေးကင်ဆာဆဲလ်ကို မမြင်နိုင်ဘဲ လက္ခဏာများ ပျောက်ကင်းသွားစေရန် ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ကုသမှုခံယူပြီးနောက် သွေးကင်ဆာဆဲလ်အနည်းငယ် ကျန်ရှိနေနိုင်ပါသည်။
HSCT သည် သွေးကင်ဆာပါရှိသော ရိုးတွင်းခြင်ဆီများကို ဖျက်ဆီးပြီးနောက် ပင်မဆဲလ်များဖြင့် အစားထိုးကာ ကျန်းမာသောရိုးတွင်းခြင်ဆီအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲစေသည့် ဆေးကုသမှုလုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ပင်မဆဲလ်များသည် သွေးကြောနှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီတွင်တွေ့ရှိရသော သွေးဆဲလ်များကို ဖွဲ့စည်းပေးသည့်ဆဲလ်များဖြစ်သည်။ ဤပင်မဆဲလ်များသည် သွေးအတွင်းတွင် ကျန်းမာသောသွေးဆဲလ်များအားလုံးကို ဖြစ်စေပါသည်။ “ယနေ့ခေတ်မီသောနည်းပညာများဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် HLA-haploidentical အလှူရှင်ထံမှ သွေးဆဲလ်ပင်မဆဲလ်များကိုရရှိနိုင်ပြီး၊ ကွဲပြားသော HLA ဗီဇအရေအတွက်၊ မျှဝေမထားသော haplotype တွင် သုညမှငါးအထိရှိပြီး ပြောင်းလဲနိုင်သော HLA ဗီဇအရေအတွက်နှင့် မကိုက်ညီပါ။ အလားအလာရှိသော HLA-haploidentical အလှူရှင်များတွင် မိဘအရင်းများ၊ သားသမီးအရင်းများနှင့် မွေးချင်းမောင်နှမများ ပါဝင်ပါသည်။” “ဆေးကုသမှုခံယူပြီးနောက် လူနာသည် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာစေရန်အတွက် ဆေးရုံတွင် ၄ ပတ်မှ ၆ ပတ်ခန့် ဆေးရုံတက်ရန်လိုအပ်ပါသည်။ 3-6 လအတွင်း၎င်းတို့၏ ပုံမှန်ဘဝသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်ပြီး လူနာသည် 1-2 လတစ်ကြိမ်၊ 12 လအထိ၊ ထို့နောက်ကုသမှုပြီးနောက်သုံးနှစ်အထိခြောက်လတစ်ကြိမ်ပြန်လည်ပြသရန် လိုအပ်ပါသည်။“ သွေးကင်ဆာဝေဒနာရှင်များသည် ကုသရေးကဏ္ဍအားလုံးတွင် အသိပညာများအပြင် ပါဝင်ပတ်သက်သူအားလုံး၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးကူညီမှုများ လိုအပ်နေသောကြောင့် Wattanosoth ဆေးရုံကြီးသည် တစ်နှစ်လျှင် သုံးကြိမ်မှ လေးကြိမ်အထိ ကင်ဆာရောဂါနှီးနှောဖလှယ်ပွဲများနှင့် အစည်းအဝေးများကို ဆရာဝန်များ နှင့် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများမှ စီစဉ်ပေးပါသည်။ လူနာများနှင့် ဆွေမျိုးများသည် အချင်းချင်း နားလည်မှုတည်ဆောက်ရန် နှင့် လူနာအသစ်များကို အားပေးရန်အတွက် အသိပညာနှင့် အတွေ့အကြုံများကို အတူတကွမျှဝေနိုင်ပါသည်။