အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးခန်း
ကျွန်ုပ်တို့အကြောင်း
အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးခန်း နာကျင်မှုကို သက်သာစေပြီး ကုသရန် (Pain Management) သည် စူးရှသောနှင့် နာတာရှည် နာကျင်မှု နှစ်မျိုးလုံးအတွက် အဆင်သင့်ဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ် ကင်ဆာမဟုတ်သော အကြောင်းရင်းနှစ်ခုလုံးမှ နာတာရှည်နာကျင်မှု အထူးပြု ကင်ဆာကုသမှုများမှ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဂရုစိုက်ပေးခြင်းဖြင့် အလုံးစုံ ကုသပေးသော ဆရာဝန်များအဖွဲ့ဖြင့် ရောဂါ၏သဘောသဘာဝ၊ ရောဂါလက္ခဏာအဆင့်နှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအခြေအနေများအတွက် သင့်လျော်သောချဉ်းကပ်မှုတစ်ခုကို ရွေးချယ်ပါ။ ရောဂါ၏ မူလဇစ်မြစ်နှင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို မှန်ကန်စွာ ကုသခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို ထည့်သွင်းပါ။
ကျွန်ုပ်တို့၏ ပေါ်လွင်ချက်များ
- အကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေပြီး နာကျင်မှုကို ကုသပါ။ နာကျင်မှုကို သက်သာစေရန် ဆေးဝါးများနှင့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း နှစ်မျိုးလုံးရှိသည်။
- လူနာများအား ဆေးရုံ၏ ဘက်စုံဆေးဘက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့နှင့်အတူ ကုသမှုရွေးချယ်မှုများ နှင့် ကုသမှုများ ပေးဆောင်ပါ။
- လုံး၀စောင့်ရှောက်မှု ဂရုတစိုက်နားထောင်ပါ။ လူနာများသည် မိမိကိုယ်ကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ခြင်းကို နားလည်သဘောပေါက်ကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြသည်။ (လုပ်ပိုင်ခွင့်အာဏာ)
- နာတာရှည် နာကျင်မှု စောင့်ရှောက်မှု ပန်းတိုင်များကို လူနာများနှင့်အတူ ချမှတ်ပြီး အရည်အသွေးပြည့်ဝသော ဘဝတစ်ခုရရှိရန် လူနေမှုပုံစံ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို အာရုံစိုက်ပါ။
ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုများ
ဝေဒနာသည် ဝေဒနာ၏ အကြောင်းတရားဖြင့် ပိုင်းခြား၍၊
- ပြင်းထန်သောနာကျင်မှု သည် 3 လထက်နည်းသော လက္ခဏာများ ဖြစ်သည့်-
- ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ ကြွက်သားနာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် သီးသန့်နေရာများတွင် စူးရှသော အထွေထွေနာကျင်ကိုက်ခဲမှုရှိသော လူနာများ ။
- ခွဲစိတ်ပြီးနောက်ပိုင်း နာကျင်ခြင်း (Post Amputation Pain Syndrome) ကဲ့သို့သော ရှုပ်ထွေးသော စောင့်ရှောက်မှု (Post – Surgical Pain Syndrome) ရှိသော လူနာများ၊
- နာတာရှည် နာကျင်မှု သည် ဆက်တိုက် နာကျင်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ကဲ့သို့သော 3 လကျော်ကြာခဲ့သည်၊
- ထိန်းချုပ်ရခက်ခဲသော နာကျင်မှုဝေဒနာရှင်များ၊ အာရုံကြောဆိုင်ရာ အကြောင်းတရားများ ကြောင့် နာကျင်မှုဝေဒနာ ၊ မတော်တဆ ထိခိုက်ဒဏ်ရာများမှ အာရုံကြောနာကျင်မှု၊ ရေယုန်ကဲ့သို့သော ရောဂါပိုးများမှ
- ပန်ကရိယ ရောင်ရမ်းခြင်း ဝေဒနာ ပြင်းထန်သော လူနာများ လိုအပ်ပါသည်။ ပြင်းထန်သော အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ သို့မဟုတ် အာရုံကြောများပိတ်ဆို့ခြင်း (Nerve Block) စသည်တို့၊
- နာတာရှည် ခါးနာဝေဒနာရှင်များ
- အထူးကုဆရာဝန်မှ ကုသပြီး နာကျင်နေသေးသော ဆီးချိုအနာများ ကဲ့သို့သော သွေးကြော ပိတ်ခြင်း ကြောင့် နာကျင် သောလူနာများ။
- ကင်ဆာဝေဒနာ (Cancer Pain) ကင်ဆာလူနာများတွင် နာကျင်ခြင်း (Cancer Pain) သည် အောက်ပါကဲ့သို့သော အရာများစွာကြောင့် ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။
- ကင်ဆာရောဂါဝေဒနာ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကင်ဆာသည် အာရုံကြောများကို ဖိထားပြီး အရိုးများအထိ ပျံ့နှံ့သွားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။
- ပန်ကရိယကင်ဆာကဲ့သို့သော ဝမ်းဗိုက်အပေါ်ပိုင်းကင်ဆာကြောင့်ဖြစ်သော ဝမ်းဗိုက်နာခြင်းနှင့်/သို့မဟုတ် ခါးနာခြင်း။
- ဓာတုကုထုံးကဲ့သို့သော ကင်ဆာကုသမှုကြောင့် နာကျင်မှု ဓာတ်ရောင်ခြည် ၊ ခွဲစိတ်မှု စသည်တို့ဖြင့် ကုသခြင်း၊
- အဆင့်မြင့် ကင်ဆာဝေဒနာရှင်များကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးခြင်း၊ palliative care လမ်းညွှန်ချက်များအတိုင်း အကြံဥာဏ်များ ပေးနေဆဲဖြစ်သည်။ Total Pain ကိုလည်း အကျုံးဝင်ပါတယ်။
ကုသရေးကိရိယာများနှင့် နည်းစနစ်များ
- အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတွေ ပေးတယ်။ ၎င်းတွင် အကိုက်အခဲ ပျောက်ဆေး များ ၊ Non-steroidal Anti-Inflammatory Drugs (NSAIDs)၊ Opioids နှင့် Adjuvant Analgesics ကဲ့သို့သော Non Opioid ဆေးများ ပါဝင်သည်။
- နာကျင်မှုသက်သာစေရန် လုပ်ငန်းစဉ်များ
- Myofascial Pain Syndrome ကဲ့သို့သော အစပျိုးအချက်များဖြင့် ကြွက်သားနာကျင်ခြင်းများတွင် Trigger Point ထိုးခြင်း သို့မဟုတ် Dry Needling
- Epidural Steroid Injection၊ Interlaminar သို့မဟုတ် Selective Nerve Root Block နည်းပညာများ သည် ကျောရိုးရှိ လမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ အာရုံကြောများတစ်လျှောက် ဖြာထွက်လေ့ရှိသော ကျောရိုးအပေါ်ရှိ epidural space အတွင်းသို့ ထိုးသွင်းထားသော ထုံဆေးများ နှင့် / သို့မဟုတ် steroids များကို အသုံးပြုသည် ။
- Facet Joint Injection သည် ကျောရိုးအဆစ်၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် facet joint သို့ ထုံဆေး နှင့် / သို့မဟုတ် စတီးရွိုက် ထိုးခြင်း ဖြစ်သည်။ ခြေထောက်အောက်သို့ ဖြာထွက်ခြင်းမရှိသော ခါးနာခြင်းကို ကုသရန်။
- RFA (Radiofrequency Ablation) သည် ခါးနာခြင်း ကဲ့သို့သော နာတာရှည်နာကျင်ခြင်းကဲ့သို့သော နာတာရှည်နာကျင်မှုကို လျှော့ချရန်အတွက် ပုံမှန် အချိန် အတောအတွင်း အပူစွမ်းအင်အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲရန် အပ်တစ်ချောင်းမှ ရေဒီယိုလှိုင်းကို အသုံးပြုပြီး Facet အဆစ် တွင် ထိုးသွင်းခြင်းသည် ထိရောက်ပြီး နာကျင်မှုကို 6-12 လအထိ ကြာမြင့်စေလိုပါသည်။
- Sympathetic Maintained Pain အုပ်စု ရှိ သွေးကြောများ တင်းမာခြင်း (Sympathetic Maintained Pain) အုပ်စုရှိ နာကျင်ကိုက်ခဲသော အာရုံကြောစနစ်အား ပိတ်ဆို့ခြင်း (Sympathetic Maintained Pain) သည် မတော်တဆ ထိခိုက်မိခြင်း ကဲ့သို့သော လက်နှင့် ခြေထောက်များ တွင် နာကျင်နေပါသည်။
- Neurolytic Celiac Plexus Block သည် Celiac Plexus ဧရိယာ ရှိ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ အာရုံကြောအုပ်စုကို ဖျက်ဆီးရန် ထိုးဆေး (Neurolytic Agent) ဖြစ်သည့် 50-90% Alcohol ကဲ့သို့သော ဝမ်းဗိုက်အပေါ်ပိုင်း ကင်ဆာဝေဒနာ ပြင်းထန်သော လူနာများအတွက် ပန်ကရိယ ကင်ဆာ ကဲ့သို့သော ပြင်းထန်သော နာကျင်မှုဝေဒနာရှင်များအတွက် ထိုးဆေးဖြစ်သည် ။
- Intrathecal Drug Delivery Device Implantation သည် အရေပြားအောက်ရှိ ဝါယာကြိုးကို ထည့်သွင်းရန် catheter ကိုအသုံးပြုသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဝမ်းဗိုက်အတွင်းမှ ကျောရိုးလမ်းကြောင်းအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ကာ နာကျင်မှုကို သက်သာစေသည်။ Opioid အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး အမြောက်အမြားသုံးတဲ့ လူနာတွေအတွက် သင့်တော်ပါတယ် ။ အတွင်းပိုင်းထိုးဆေးများသည် အလိုအလျောက် အတွင်းပိုင်းပန့်ကို အသုံးပြု၍ သို့မဟုတ် အချိန်အပိုင်းအခြားအလိုက် ထိုးပေးခြင်းဖြင့် ဖြစ်စေ စီမံကွပ်ကဲသော Opioids ပမာဏကို လျှော့ချနိုင်သည် ။
- Spinal Cord Stimulation သည် spinal cord stimulator ၏ ထည့်သွင်းမှု ဖြစ်သည် ။ အားနည်းသောလျှပ်စီးကြောင်းကိုထုတ်ပေးသောကိရိယာကိုထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် ကျောရိုးအထက်အလွှာတွင် လျှပ်ကူးကြိုးဖြင့် စိုက်ပါ။ အာရုံကြောဆိုင်ရာရောဂါဗေဒကြောင့်ဖြစ်သော လက် နှင့်ခြေထောက်များတွင် ischemia ဝေဒနာ၊ Complex Regional Pain Syndrome၊
ဝန်ဆောင်မှုမရရှိမီ အချက်အလက်
နာကျင်မှုသည် ကင်ဆာရောဂါနှင့် ကင်ဆာမဟုတ်သော ရောဂါနှစ်မျိုးလုံး၏ အဖြစ်အများဆုံး လက္ခဏာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ နာကျင်မှုကို ကုသခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်တွင်၊ ဆရာဝန်သည် ရောဂါလက္ခဏာများ ၊ အကြောင်းရင်းများ နှင့် နာကျင်မှုလက္ခဏာများ ပေါ်မူတည်၍ အသင့်တော်ဆုံးနည်းလမ်းကို အသေးစိတ်နှင့် တိကျသောရောဂါရှာဖွေမှုမှတစ်ဆင့် ရွေးချယ်မည်ဖြစ်သည်။ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးပေးခန်းသည် လူနာများအတွက် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်းနှင့် ကုသမှုရွေးချယ်စရာများကို ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီးရှိ ဘက်စုံဆေးကုသရေးအဖွဲ့နှင့်အတူ ဆောင်ရွက်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ ပိုမိုကောင်းမွန်သော လူနေမှုဘဝ မြှင့်တင်ရန်